Het ging niet zonder slag of stoot maar Tweede Kamerlid Pia Dijkstra (D66) wist ‘m er doorheen te krijgen: de nieuwe donorwet. Deze wet – die het grote tekort aan orgaandonoren moet opheffen – gaat pas in 2020 in, maar leidde meteen al tot een hoop reuring en onduidelijkheid. Want dit ‘ja-tenzij systeem’ – houdt in dat je juist actie moet ondernemen als je géén donor wil zijn. Volgens ons schreeuwt de donorwet om een uitleganimatie. Waarom?
Stel je eens voor dat je de hieronder volgende informatie over de nieuwe donorwet krijgt uitgelegd in een heldere, aantrekkelijke animatie van zo’n 1,5 minuut. Toegankelijk voor jong en oud. Dat zou fijn zijn! Want het lijkt allemaal zo eenvoudig: rond 2020 wordt iedere Nederlander ouder dan 18 jaar geregistreerd in een systeem dat Actieve Donorregistratie (ADR) heet. Was je hierin nog niet geregistreerd, dan krijg je een brief met het verzoek om een keuze te maken over orgaandonatie en die vast te leggen in het Donorregister. Doe je dit niet, dan ontvang je nog één herinneringsbrief. Laat je vervolgens nog niets horen, dan word je 6 weken daarna automatisch geregistreerd in het Donorregister onder de noemer ‘geen bezwaar’. Hierover krijg je wel bericht. En je kunt je registratie in het Donorregister altijd en op ieder moment wijzigen.
Doorbijten
Even terug naar een uitleganimatie: vraagt alleen de voorgaande hoeveelheid overheidsinformatie al niet om een heldere, audiovisuele uitleg? Om een kort, aantrekkelijk filmpje waarin je stapsgewijs wordt meegenomen in het proces? En dan zijn we er nog niet. Want je hebt ook nog de nabestaanden. Die spelen in principe alleen een rol als je hebt laten vastleggen dat je partner, familie of een aangewezen persoon beslist over je orgaandonatie. Maar hierop zijn – uiteraard- uitzonderingen. Denk aan situaties waarbij iemand nog niet geregistreerd is, omdat hij of zij nog geen brieven heeft gekregen. Jongeren die nog geen 18 jaar zijn of net 18 jaar zijn geworden: nieuwkomers waarvan de registratieprocedure nog niet is afgerond.
Voor hen geldt, dat nabestaanden ook mogen beslissen over orgaandonatie. Bovendien geeft de nieuwe wet nabestaanden de mogelijkheid om orgaandonatie tegen te houden als zij aannemelijk kunnen maken dat de registratie ‘ja, ik geef toestemming’ of ‘geen bezwaar’ niet overeenkomt met de wens van de overledene. Hebben we nu alles? Ja. Maar het was even doorbijten, niet?
Vandaar onze oplossing: een Donorwet uitleganimatie. Een stapsgewijze, heldere, audiovisuele uitleg die je in maximaal anderhalve minuut duidelijk maakt wat de nieuwe donorwet inhoudt. Met beelden die blijven kleven. Want wie leest er nog tegenwoordig? Ja, jij gelukkig. Anders had je dit niet meegekregen..
________________________________
Matthijs Panhuis is oprichter van de Amsterdamse animatiestudio Emations, een studio gespecialiseerd in in- en externe communicatie en complexe (overheids-)vraagstukken.